Kişisel verilerin korunmasıyla ilgili haberleri takip edenler, kişisel veriden kastedilenin ad, soyad ve doğum yılıyla sınırlı kalmadığını, kişisel verimizi sunmanın tek yolunun da sorulduğunda nüfus cüzdanımızı çıkartıp göstermek olmadığını biliyorlardır. Günümüzde, bankacılık işlemleri yaparken, sağlık kurumlarına giderken, eğitim hizmeti alırken önemli kişisel verilerimizi paylaşmaktan kaçınamıyoruz. Alışveriş yapmak da artık bunlardan hiç farklı değil, üstelik E-ticaret’in payı alışveriş sektöründe durmaksızın artıyor. Özellikle pandemiyle birlikte elektronik ortamda yapılan alışveriş talebi iyice büyüdü. Normal market alışverişini bile internet üzerinden yapmak, virüs endişesi nedeniyle daha çok tercih ediliyor. Bu noktada da aklımıza E-Ticaret ve KVK geliyor. Peki, elektronik ortamda alışveriş yaparken, kişisel verilerle ilgili risklerden nasıl kaçınabiliriz? Hem hizmet alanların, hem de hizmet sunanların dikkat etmesi gereken hususlar neler?
E-Ticaret ve Kişisel Verilerin İşlenmesi
Elektronik ortamda alışveriş sırasında ad, soyad, adresle başlayıp ödeme bilgilerine kadar varan bilgileri paylaştığımızı biliyoruz. Aslında alışveriş yapmasak bile, ziyaret ettiğimiz siteler bazı verilerimizi işliyorlar. IP adresi, lokasyon, kullanılan tarayıcı, işletim sistemi, hangi tür ürünlere daha çok ilgi gösterildiği, alışveriş alışkanlıkları, e-posta gönderildiğinde ne kadar süre sonra okunduğu gibi birçok bilgi, sadece hizmet sunanın değil, aynı zamanda hizmet alanın da yararına nedenlerle saklanıyor. Kişisel Verileri Koruma Kanunu (KVKK) ise, alınan bilgilerin neler olduğunu, ne amaçla alındığını ve ne kadar süreyle saklandığını, hizmet sağlayan tarafından açık ve net şekilde kullanıcıya duyurulması ve kullanıcı isterse bunların alınmasının durdurulması ve silinmesi gibi konuları düzenliyor.
İnternet üzerinden alışveriş yaparken istenilen bilgileri verip vermeme konusunda kararsız kaldığımız zamanlar oluyor. Neyse ki, elektronik ticaret ortamlarının bulundurması gereken hukuki metinler ve yasal dayanaklar kişisel veri bilgilerini ve dolayısıyla kullanıcıyı koruyan işlevlere sahip.
E-Ticaret Şirketleri Kişisel Verileri İşlerken Nelere Dikkat Etmeliler?
Kural olarak kişisel veriler, veri sahibinin açık rızası olmaksızın işlenemez. Kanunda, kişinin açık rızasının aranmadığı, sınırlı birkaç hal bulunmaktadır. Yine de açık rızanın aranmadığı veri işleme faaliyetleri, aydınlatmayla ilgili yükümlülükleri ortadan kaldırmıyor. Mesela, elektronik ticaret sitelerinin kullanıcılarından topladığı kişisel verilerin pek çoğu sözleşmenin kurulması ve işletilmesiyle ilgili olsa bile, bu hallerde dahi veri sorumlusu olan platformların işledikleri kişisel verilere ilişkin aydınlatma yükümlülüğünü yerine getiriyor olmaları şarttır. Bu platformlar kanun çerçevesinde yapmış olduğu işlemler nedeniyle elde ettiği kişisel verilerin saklanmasından ve güvenliğinden sorumludur. Kişisel verileri ilgili kişinin onayı olmaksızın üçüncü kişilere iletemez ve başka amaçlarla kullanamaz.
E-Ticaret ve Verilerimiz
Elektronik ticaret platformlarında kullanılması gereken hukuki metinler, hem alışveriş için gerekli üyelik ve mesafeli satış sözleşme işlemlerini, hem de saklanan verilerle ilgili açık ve net bilgilendirmeleri sağlar. Sitenin kullanım koşulları, satıcıyla ilgili ön bilgilendirme, kişisel bilgilerle ilgili gizlilik politikası ve davranış şekilleriyle ilgili çerez politikası, bahsi geçen hukuki metinlerdendir. Kişisel Verileri Koruma Kanunu’nun öngördüğü aydınlatma metni ise bunların en önemlilerindendir. Aydınlatma Yükümlülüğü, veri sorumluları için bir yükümlülük olmakla birlikte kişisel verisi işlenen gerçek kişiler için de bir hak olarak tanımlanmıştır. İşlenen kişisel verilerle alakalı bilgilendirme anlamına gelen Aydınlatma Yükümlülüğü, kişisel veri işlemenin hukuka uygun şekilde yerine getirilmek zorunda olduğunu gösteren önemli bir koşuldur.
E-Ticaret ve KVK denince E-Ticaret platformlarının kişisel veri işlemesi, saklaması, yok etmesi, veri güvenliği, veri siciline kayıt, veri sahibinin taleplerinin yerine getirilmesi gibi hususlarda kendi bünyelerinde bir mekanizma oluşturmaları büyük önem arzediyor. KVKK’da öngörülen yaptırımlara maruz kalmamak için hızla harekete geçmek şart. Bu noktada Garanti KVK bu önemli yolculukta sizlere yol arkadaşlığı yapmak istiyor. Herhangi bir detayın atlanmadan her şeyin olması gerektiği gibi bir şekilde işlemesini sağlama konusunda size destek oluyor.
Bu konuyla ilgili bir diğer yazımızı incelemek isterseniz, buradan ulaşabilirsiniz.